مدل های طراحی آموزشی چهارچوبی برای ایجاد آموزشِ نظام‌مند فراهم می‌آورند. یک مدل، عناصر اساسی فرایند طراحی آموزشی را از جمله: تحلیل مخاطب مورد نظر و تعیین اهداف کلی و جزئی، و  زمینه‌های متفاوتی که ممکن است در آن بکار رود را باهم در می‌آمیزد. مدل های طراحی آموزشی، چگونگی ترکیب مؤلفه‌های راهبردهای آموزشی را که باید برای ایجاد یک دوره آموزشی باهم ادغام شوند مشخص می‌کند(براکستون، برونیکو، و لومز، 1995). اثربخشی یک مدل به شدت به زمینه‌ای که در آن بکار می رود وابسته است؛ مدل های طراحی آموزشی موقعیتی هستند و جامع و جهان‌شمول نیستند. بنابراین باید توجه شود که هر مدل آموزشی را باید در زمینه‌ای به کاربرد که بدان منظور ایجاد گردیده است.
نظریات آموزشی بیشتر تجویزی (بر روش‌هایی برای دستیابی به اهداف یادگیری تمرکز دارند)هستند تا توصیفی. به علاوه، آن‌ها وابسته به موقعیت‌های خاصی هستند(موریسون، رُز و کمپ، 2004). آن‌ها روش‌هایی را که باید در یک موقعیت خاص به کار برود یا به کار نرود را تعیین می‌کنند(رایگلوث، 1999). همچنین نظریات طراحی آموزشی توصیه‌هایی را برای ایجاد دوره‌های آموزشی از طریق ترکیب مقتضی از عناصر متناسب آموزشی فراهم می‌آورد؛ به عبارت دیگر، نظریات طراحی آموزشی توصیه‌هایی را برای طراحی فراهم می‌آورند؛ و به علاوه مشخص می‌کنند که محصول نهایی فرایند طراحی آموزشی باید چگونه باشد. گوستافون و برنچ (2002) ادعا می‌کنند که مدل ها به ما کمک می‌کنند تا واقعیت را به صورت مفهومی بازنمایی کنیم؛ و این که مدل ها نحوه انجام کار را شرح می‌دهند. به گفته آن‌ها مدل های طراحی آموزشی حد اقل چهار مؤلفه زیر را دارا می‌باشند: 

1. تجزیه و تحلیل
2. طراحی
3. توسعه
4. ارزشیابی

 سیلز و گلاسکو(1998) چهار هدف زیر را برای مدل های طراحی آموزشی بیان گرده‌اند:

1. کمک به تجسم فرایند سیستمی، که به طراحان کمک می‌کند تا در مورد این فرایند به توافق برسند؛
2. به عنوان ابزاری برای مدیریت فرایند و پروژه طراحی آموزشی به کار می رود؛
3. از طریق ادغام نظریه‌ها در مدلی کاربردی که می‌تواند قابلیت اجرا پیدا کند، آزمون نظریه‌ها را فراهم می‌آورد؛ و
4. وظایفی را که می‌تواند به عنوان معیارهای یک عمل خوب به کار روند را باهم ترکیب می‌کند.

با ظهور ریز کامپیوتر ها در دهه 1980، تنوعی از رویدادها به وجود آمد که تأثیر عمده‌ای بر شیوه‌های طراحی آموزشی گذاشت. نیاز به مدل های جدید طراحی آموزشی برای همساز شدن با ظرفیت و فعالیت‌های تعاملی کامپیوترها در اولویت قرار گرفت، و تغییرات گسترده‌ای  در مدل ها بر حسب اهدافشان، مقدار جزئیات تدارک دیده شده، میزان خطی بودنی که در آن‌ها به کار می‌رفت و کمیت، کیفیت و ارتباط ابزارهای عملیاتی همراه، پدیدار شد؛ این روند هنوز در حال رشد است(گوستافون و برنچ، 2002).
در سال‌های اخیر با ظهور رویکرد سازنده گرایی، توجه محققان از رویکرد سیستمی به سمت الگوهایی که دیدگاه متفاوت تری را نسبت به طراحی و یادگیری دارند، جلب شده است. طراحان آموزشی هدف اصلی‌شان این است که محیط‌های یادگیری ای را به وجود آورند که دانش‌آموزان را جهت رسیدن به یادگیری مورد انتظار حمایت کند.

طراحی نظام‌مند آموزشی
  در ادبیات طراحی آموزشی معمولاً اصطلاحات طراحی آموزشی (ID)، طراحی نظام­مند آموزش (ISD)، توسعه آموزشی (ID)، و حتی تکنولوژی آموزشی  به جای هم به کار می روند(گوستافون و برنچ، 2002؛ رایگلوث، 1983؛ سیلز و ریچی، 1994). اما هنوز برخی از نویسندگان(مثل، السی و ترولیپ، 1991؛ کمپ، موریسون و رُز، 1996؛ سیلز و گلوسکو، 1998؛ اسمیت و راگان، 2005) بین مدل های طراحی آموزشی و مدل های طراحی نظام­مند آموزشی اندکی تفاوت قائل‌اند. از نظر این مؤلفان، مدل های طراحی نظام­مند آموزشی(ISD)گسترده‌تر از دیگر اصطلاحات هستند. آن‌ها طراحی نظام‌مند آموزش را به عنوان یک فرایند، رشته علمی، رشته تحصیلی ، یک علم، و حتی یک واقعیت در ادبیات این رشته توصیف می‌کنند. به عنوان یک فرایند، طراحی نظام­مند آموزش به طور تنگاتنگی به نظریه‌های طراحی آموزشی وابسته است؛ و بر فرایند و رویه‌هایی که یک معلم یا طراح آموزشی باید برای طرح‌ریزی استفاده کند تا آموزش جذاب و موثر تر را در روشی قابل اطمینان و پایا برای طیف گسترده‌ای از محیط‌های یادگیری فراهم آورد، اشاره دارد.
 مدل های طراحی نظام‌مند آموزشی پنج مرحله را پوشش می‌دهند: تحلیل، طراحی، اجرا، پیاده‌سازی و ارزشیابی. این در حالی است که مدل های طراحی آموزشی معمولاً تنها دو مرحله اول طراحی نظام‌مند آموزشی- تحلیل و طراحی- را شامل می‌شوند. مدل های طراحی نظام­مند آموزشی، اصول و نظریه‌های طراحی آموزشی  را عملاً به منظور راهنمایی‌هایی برای توسعه آموزشی تعبیه می‌کنند. مدل های  ISDاین که "چه چیزی باید آموزش داده شود"(محتوا)، و این که، "این محتوا باید چگونه آموزش داده شود"(روش‌های آموزشی) و همچنین روش‌های ارزشیابی را تعیین می‌کنند. مدل های طراحی آموزشی بر روی تجزیه و تحلیل یک مهارت یا دانش که باید کسب شود و تبدیل این تجزیه و تحلیل به راهبردهای آموزشی تأکید دارد. در این پژوهش طراحی آموزشی(ID) و طراحی نظام‌مند آموزش(ISD) باهم یکی گرفته می‌شوند. 
 مدل سیستمی جامع طراحی سیستم های آموزش(بِک و سکورناک، 2003) بر مدل جامعی مبتنی هستند که موارد زیر را در بر می‌گیرد: درون دادها، فرایندهای تغییر شکل درون دادها به برون دادها یا فراورده، برون داد این فرایند و، مکانیزم بازخورد و محیطی که آن‌ها به کار می‌گیرند.
 این فرایند به صورت دیاگرامی به صورت شکل پایین ارائه شده است:

 
مطابق شکل بالا منبع درون دادها هم می‌توانند در داخل سیستم باشد هم بیرون از سیستم. در این مدل طراح منابع درون داد (افراد، دانش، مواد، انرژی، سرمایه و هزینه‌ها) و فرایندهایی(تشخیص نیاز، منابع، مکانیسم های انتقال، تعامل، راهنمایی ) را که برون داد مورد انتظار را تولید می کند، تحلیل می‌کند. ساختار اغلب مدل های آموزشی مبتنی بر این مدل هستند و با افزودن جزئیاتی به این مراحلِ اصلی آن را برای موقعیت‌های ویژه تغییر می‌دهند و آن را متناسب با شرایط خاص آموزش منطبق می‌کنند.  

1-مدل گانیه و بریگز                                                    

     _طبقه ها بازده های یادگیری را مشخص مي كنند.       

     _رویدادهای آموزشی  هر کدام از بازده های یادگیری را مشخص مي كنند.

     _رویدادها باید متناسب با بازده یادگیری مورد نظر باشند.

     _مدل ،متناسب با آموزش مبتنی بر وب نیز می باشد.

2-مدل دیوید مریل

     مدل مریل (نظریه شرح اجزاء) مبتنی بر مفروضات زیر است:

      _طبقه های مختلف بازده های یادگیری، به روشهای مختلفی از تدریس و ارزشیابی  نیازمند است.

      _تدریس مفاهیم به صورت انفرادي است.

      _طبقه بندی اهداف بر اساس دو بعد است.

      _آموزش بر اساس تدریس مستقیم است.

3-مدل دیک و کری

       _از رویکردی سیستمی برای آموزش استفاده می کند.

       _در ابتدا به مشخص کردن اهداف یادگیری و در انتها ارزشیابی پایانی مشخص می گردد.

       _برای هر نوع آموزشی از تجاری، k-12، تا سیاست مناسب است.

4-مدل هانافین و پک

        _نیازسنجی در اولین قدم صورت می گیرد.

        _در دومین مرحله ،آموزش طراحی می شود.

        _در آخرین مرحله ،آموزش اجرا و توسعه داده می شود.

        _در تمامی مراحل، ارزشیابی و تجدید نظر وجود دارد.

5-مدل گرلاش و ای لای

        _شامل راهبردهایی برای انتخاب رسانه در آموزش است.

        _برای آموزش عالی بیشتر مناسب است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: